Po Paryżu František Kupka zaprezentuje się w Pradze.

Żeby zobaczyć obrazy jednego z najbardziej znanych czeskich artystów, a jednocześnie jednego z prekursorów współczesnego malarstwa abstrakcyjnego Františka Kupky, nie trzeba specjalnie jechać do Paryża. Jesienna wystawa w galerii Valdštejnská jízdárna przedstawia bowiem jego kompletny dorobek - począwszy od wczesnych prac z lat 90. XIX wieku, a skończywszy na abstrakcjach pochodzących z lat 50. XX wieku. Wystawa była wcześniej dostępna dla odwiedzających w paryskim Grand Palais, a w 2019 roku zawita do Helsinek.

František Kupka, Amorpha(czes. Amorfa) i rok 1912

František Kupka (1871–1957) był czeskim malarzem światowego formatu, założycielem i pionierem współczesnej sztuki abstrakcyjnej. W Czechach studiował jedynie przez krótki czas i w związku z tym nie zostawił tu po sobie wielu śladów. Wkrótce wyjechał do Wiednia, skąd w 1895 roku wyprowadził się do Paryża. Większą cześć swojego życia spędził na przedmieściach Paryża Puteaux, pochowano go na cmentarzu Père-Lachaise.

W ostatnich latach wystawy dzieł Kupki odbywają się dosyć regularnie. Szczególnie dużym rozgłosem cieszyła się wystawa zatytułowana Droga do Amorphy - Salony Kupki 1899-1913 (czes. Cesta k Amorfě – Kupkovy salony 1899-1913), która odbywała się na Hradczanach (czes. Hradčany) w Pałacu Salmowskim (czes. Salmovský palác) w Pradze. W ten sposób Galeria Narodowa (czes.Národní galerie) upamiętniła setną rocznicę otwarcia Paryskiego salonu jesiennego w 1912 roku.
Był to rok, kiedy Kupka wystawił swoje dwa dzieła: Amorpha - Fuga w dwóch kolorach oraz Amorpha – Ciepła chromatyka. Był to także rok, w którym narodziło się malarstwo abstrakcyjne. Oba dzieła (a wraz z nimi ważne zbiory studiów i obrazów) znajdują się w Czechach; pierwszy w zbiorach Galerii narodowej (czes. Národní galerie), drugi zaś w Muzeum na Kampie (Museum Kampa) w dzielnicy Malá Strana. Tutaj - w budynku byłych Młynów Sowy (czes. Sovovy mlýny) na romantycznie usytuowanej wyspie Kampa, poza wielką kolekcją dzieł Františka Kupki zobaczyć można również dzieła kubistycznego rzeźbiarza Otto Gutefreunda oraz kolekcję środkowoeuropejskiej sztuki współczesnej.

Z Paryża do Pragi

Wystawa obrazów w paryskim grand Palais trwała od marca do końca lipca i odwiedziło ją 230 tysięcy osób. Wystawa František Kupka (1871–1957) zostanie zaprezentowana w praskiej galerii Valdštejnská jízdárná w okresie od 7 września do 20 stycznia. Galeria Narodowa w Pradze zorganizowała ją w związku z obchodami setnej rocznicy powstania Czechosłowacji. Będziecie Państwo mieli szansę podziwiać obrazy, które dotąd nie były wstawianie nigdzie w Czechach. Po długiej przerwie, do Pragi zawita kompletne dzieło Františka Kupki - wszystkie etapy i aspekty jego twórczości.

Wystawa obrazów olejnych, prac na papierze, grafik i materiałów dokumentalnych ma układ chronologiczny i w jasny sposób odzwierciedla drogę artysty od symbolizmu do abstrakcji, a także istotnej dla tamtych czasów tematyki. Zaprezentowane będą także prace symbolistyczne Kupki, pierwsze portrety ekspresjonistyczne, szkice satyryczne i ilustracje. W skład wystawy wejdą dzieła ze zbiorów Galerii narodowej, paryskiego Centre Pompidou, nowojorskiego muzeum Guggenheima oraz wiedeńskiej Albertiny. Wiosną 2019 r. wystawa zostanie udostępniona dla odwiedzających helsińskie Ateneum art Museum.

Czy wiecie, że...?

František Kupka urodził się w miejscowości Opočno we wschodnich Czechach, zaś młodość spędził w Dobrušce pod Górami Orlickimi. W ratuszu w Dobrušce znajdującym się na placu F. L. Věka (nazwa placu nawiązuje do słynnego cyklu powieściowego autorstwa Aloisa Jiráska) wystawione są pierwsze dzieła Kupki a na budynku nr 323, na przeciwko kościoła przy ulicy Fr. Kupki, znajduje się tablica pamiątkowa, z której dowiadujemy się, że w latach 1872-1889 mistrz właśnie tam spędził swoje młode lata.

Dzieła Kupki są niezwykle cenne dla kolekcjonerów. Najdroższa z jego abstrakcji została sprzedana za ponad 60 milionów koron. Starsze dzieła zwykle wyceniane są na więcej niż dziesiątki milionów koron, rosną też ceny jego prac na papierze. W lutym, w londyńskim domu aukcyjnym Christie`s sprzedano pastelę i akwarelę Kupki - każdą z nich za mniej więcej milion koron.

Wystawa twórczości Františka Kupki Droga do Amorphy - Salony kupki 1899 -1913 była dotychczas pierwszą ekspozycją w Pałacu Salmowskim, który został wówczas zaadoptowany przez Galerię Narodową do celów wystawienniczych. Współcześnie, we współpracy z fundacją Thyssen-Bornemisza Art Contemporary (TBA21), planuje się tam otwarcie centrum sztuki współczesnej.