Największe i najstarsze organy kościelne w Czechach

Największe i najstarsze organy kościelne w Czechach

Gdzie zobaczymy wyjątkowe instrumenty?

Poland, Lithuania, Latvia
2022
03
Największe i najstarsze organy kościelne w Czechach
Festiwale i koncerty organowe to świetna okazja do poznania tych niezwykłych instrumentów muzycznych. Jak powstały organy, skąd pochodzą tradycje sztuki organowej i gdzie zobaczymy wyjątkowe instrumenty?
Organy dotarły do Europy około VIII wieku z Bizancjum. Ze względu na wysoką wartość uważane były za instrument królewski. W kościołach czeskich pojawiły się już w XIV wieku, jednak do dziś nie zachował się żaden instrument z tego okresu. Najstarsze organy, które obecnie można zobaczyć w Czechach, pochodzą z epoki baroku, kiedy muzyka organowa przeżywała swój złoty wiek.
 
Największe organy kościelne w Pradze znajdują się w Bazylice św. Jakuba na Starym Mieście. Odbywają się tu najsłynniejsze praskie koncerty organowe. Instrument składający się z 8 277 piszczałek został zbudowany w 1705 roku przez organmistrza Abrahama Starcka z Lokta.  
 
Prawdopodobnie największe zachowane organy wykonane na ziemiach czeskich znajdują się w dziekańskim kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Polnej na Wysoczyźnie (90 km z Brna w kierunku Pragi). Powstały w 1708 roku w warsztacie organmistrza  z Brna, Jana Davida Siebera.
 
Barokowe organy w kościele św. Maurycego w Ołomuńcu należą do największych w Europie. Są one dziełem wrocławskiego mistrza Michaela Englera. W kościele znajdują się od 1745 roku. Instrument służył przez ponad 200 lat. W 1969 roku jego renowacji podjął się czeski muzyk, współzałożyciel Filharmonii Morawskiej, Antonín Schindler. Organy zostały przez niego także rozszerzone. Obecnie posiadają 135 rejestrów, 5 manuałów i  10400 piszczałek. Wyjątkowy instrument można podziwiać podczas corocznego festiwalu organowego.

 
Prawdopodobnie najstarsze działające organy w Czechach znajdują się w kościele Świętej Trójcy w Smečnie nieopodal Pragi. Zostały stworzone przez nieznanego mistrza w 1587 roku, następnie przebudowane w 1621 roku. W wyniku gruntownej renowacji zakończonej w 1999 roku, instrument otrzymał wygląd z końca XVI wieku.
 
 Bardzo stare organy można zobaczyć także w kościele Matki Bożej przed Tynem na Starym Mieście w Pradze. Są one dziełem organmistrza Hansa Heinricha Mundta, pochodzącego z Kolonii, który od czasów młodości działał w Czechach. Organy po raz pierwszy zabrzmiały w 1673 roku i przetrwały w stanie prawie niezmienionym do dziś.   
 
Do największych organów w Czechach należy barokowy instrument z 1688 roku w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w klasztorze  cystersów w Plasach nieopodal Pilzna. Organy zostały zbudowane w 1688 roku przez  Abrahama Starcka z Lokta. Po rekonstrukcji powróciły do swego oryginalnego barokowego brzmienia.