Industrialna Praga

Industrialna Praga

Zapraszamy do poznania zabytków techniki Pragi

Industrialna Praga
Architektura industrialna przyciąga zwiedzających. Stare hale, fabryki, młyny, zakłady maszynowe i inne zabytki zyskują na popularności wśród wszystkich pokoleń. Niektóre tego typu budynki ciągle działają zgodnie ze swoim przeznaczeniem, niektóre dostały nowe życie i stały się muzeami, barami lub miejscem spotkań. Czy wiedzą Państwo, gdzie w Pradze znaleźć te najciekawsze zabytki techniki?

Kolejka linowa na Petřín i Petřínská Wieża Widokowa

Oba te obiekty techniczne czerpały inspiracje z Paryża, a ich otwarcie planowano na 1891 rok, kiedy w Pradze odbywała się wspaniała Jubileuszowa Wystawa, w ramach której zaprezentowano zdobycze postępu technicznego ówczesnego nowoczesnego świata. Wszystko zakończyło się sukcesem i oba obiekty zostały otwarte zgodnie z planem. Pierwsza kolejka linowa z podróżnymi wyruszyła na Petřín 25 lipca 1891 roku. Napęd został rozwiązany w ciekawy sposób – był wodny. Do górnego wagonika kolejki naczerpano taką ilość wody, by przeważyła wagonik na dole, a kierujący kolejką tylko hamował. W 1931 roku kolejka została zelektryfikowana, a jej obecna forma opiera się na rekonstrukcji dokończonej w 1985 roku. Kolejka linowa na Petřín w obecnej formie znajduje się na Malej Stranie na Újeździe i ma łącznie trzy przystanki. W rzeczywistości jest to hybryda między kolejką linową a pociągiem. Wagony jeżdżą po szynach, a jednocześnie są ciągnięte linami stalowymi. A co z Petřínską Wieżą Widokową? Inspiracja jest oczywista – praska wieża luźno kopiuje wieżę Eiffla w Paryżu. I podobnie jak kolejka linowa, wieża została przez pasjonatów zbudowana z okazji Wystawy Jubileuszowej w 1891 roku. Praska wieża widokowa obchodzi więc piękny jubileusz 130-lecia istnienia. Trzeba przyznać, że mimo upływu lat jest w znakomitym stanie, niedawno została kompletnie zrekonstruowana, a ze szczytu wieży rozpościera się jeden z najpiękniejszych widoków na Pragę.

Pałac Targowy

Pałac Targowy to budynek w praskiej dzielnicy Holešovice, który jest jednym z pierwszych i największych budynków w stylu funkcjonalizmu w Pradze. Przeznaczony był na organizację targów, później stał się siedzibą przedsiębiorstw handlu zagranicznego. Pałac powstał według projektu architektów Josefa Fuchsa i Oldřicha Tyla w drodze konkursu architektonicznego, a jego budowa przebiegała w latach 1925-1928. Z całkowitą powierzchnią około 13 500 m2 był wówczas największym tego typu obiektem na świecie. W latach 70. XX wieku budynek doszczętnie spłonął i zaczęto szukać nowego wykorzystania dla zniszczonego obiektu. Około 20 lat później budynek został wyremontowany i otwarty. Dziś Pałac Targowy jest siedzibą Galerii Narodowej w Pradze, w której znajdują się wystawy stałe 1796-1918: Sztuka długiego wieku i 1918-1938: Pierwsza Republika oraz inne przestrzenie wystawiennicze, wykorzystywane na wystawy czasowe, które potrzebują więcej przestrzeni wokół siebie.

Wiadukt Negrelliego

Wiadukt Negrelliego łączy Dworzec Kolejowy im. Masaryka w Pradze z drugim brzegiem Wełtawy i biegnie przez dzielnicę Karlín. Historycznie jest to pierwszy praski most kolejowy na Wełtawie, a także drugi najstarszy praski most na Wełtawie w ogóle. Jest to najdłuższy most kolejowy w całej Republice Czeskiej, o długości 1 110 metrów, a po dokończeniu miał 87 łuków. Most oddano do użytku w czerwcu 1850 roku. Aż do początku XX wieku był najdłuższym mostem kolejowym w Europie. Przez lata most był wielokrotnie modyfikowany i naprawiany. Ostatnią, kompletną rekonstrukcję do pierwotnej formy most przeszedł w latach 2017 – 2020, kiedy dosłownie nie pozostał tu kamień na kamieniu. Łącznie zrekonstruowano 100 łuków ceglanych, piaskowcowych i granitowych, z których osiem przecina Wełtawę. W sumie 19 łuków musiało zostać całkowicie rozebranych i ponownie zmontowanych zgodnie z pierwotnymi planami i pod czujnym okiem konserwatorów zabytków. Jeśli są Państwo miłośnikami kolei, podczas wizyty w Pradze tego zabytku techniki nie mogą Państwo przegapić.

Oczyszczalnia ścieków w Bubenči

Dawna oczyszczalnia ścieków w Pradze, w dzielnicy Bubeneč jest ważnym zabytkiem industrialnym. Została wybudowana w latach 1901-1906 i do 1967 roku służyła do oczyszczania ścieków. Projekt oczyszczalni opracował angielski inżynier sir William Heerlein Lindley. Jest to jeden z praskich zabytków techniki, który został udostępniony zwiedzającym. Zobaczą tu Państwo zachowane przestrzenie z pozostałościami oryginalnych urządzeń technologicznych, zarówno do właściwego oczyszczania ścieków, związanej z tym eksploatacji, jak i do zapewnienia napędu maszyn. Można tu obejrzeć na przykład maszynownię parową z kotłownią. Dawna oczyszczalnia ścieków od 2010 roku jest czeskim Narodowym Zabytkiem Kultury i obecnie, ze względu na swoją wyjątkowość i stan zachowania, stara się o wpis na listę zabytków światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO.

Hala odjazdów praskiego dworca głównego

Niektóre z praskich zabytków przemysłowych funkcjonują nadal, a można przejść obok nich, nawet ich nie zauważając. Pięknym przykładem zabytku techniki jest zabytkowe stalowe zadaszenie torów i peronów dworca głównego w Pradze. Zabytkowa stalowa hala z peronami dworca głównego w Pradze wraz z secesyjnym budynkiem odjazdów dominuje nad całym terenem niedaleko Placu Wacława. Stalowa, dwunawowa hala z łukami została wybudowana w 1905 roku, w procesie budowy brała udział praska stalownia. Hala dworcowa jest dziś zabytkiem znajdującym się pod ochroną. Kilka lat temu została całkowicie wyremontowana i dziś mogą Państwo podziwiać budowlę, która jest nie tylko praktyczna, ale również piękna.

Map of industrial Prague