Kubizm i rondokubizm

Podróż do czarnej matki

Czeski kubizm, styl artystyczny, który objawił się w szczególności w sztuce i designie Europy Środkowej pierwszej połowy XX. wieku, posiada unikalną reprezentację w praskiej architekturze. Prawdziwym klejnotem jest zwłaszcza Dom Czarnej Madonny na rogu ulicy Celetná i Targu Owocowego w Pradze, dzieło architekta J. Gočára z lat 1911-1912. Budynek wyróżnia nie tylko fasada, ale też rzut płaszczyzny oraz przenikanie kubizmu do wnętrza. Na pierwszym piętrze mieści się kawiarnia Grand Café Orient, dla której Gočár zaprojektował wiele stylowych elementów, na przykład bar, żyrandole i latarnie. Równie kubistyczny jest Pawilon Gočára w miejscowości Lázně Bohdaneč. Inne dzieło Gočára to willa Bauera niedaleko Kolína czy gimnazjum w Hradec Králové.

Kubistyczna lampa

Ale nie był to jedyny kubistyczny architekt, który upiększył swoimi projektami Czechy. W Pradze, w pobliżu Teatru Narodowego, mieści się dom kubistyczny Diamant, zaś spacerując po nabrzeżu Rašínovo nábřeží można obejrzeć potrójny dom projektu Josefa Chochola. Blisko szczytu środkowego obiektu znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca legendy o pobliskim Wyszehradzie.
W Pradze mieści się również jedyna kubistyczna kolumna miejskiego oświetlenia. Lampę zaprojektował architekt, Emil Zajíček i stoi na placu Jungmanovo náměstí. Kubistyczny kształt ma nie tylko kolumna, ale również sama latarnia.

Kubizm to dopiero początek

Po pierwszej wojnie światowej kubizm przekształcił się w nowy styl artystyczny: rondokubizm. Jego doskonałym przykładem jest budynek dawnego Banku Legionów Czechosłowackich przy praskiej ulicy Na Poříčí, gdzie oryginalne surowe geometryczne krawędzie, sześciany i piramidy uzupełniły półobłoki i okręgi w duchu narodowych tradycji słowiańskich. Rondokubizm znalazł też szerokie zastosowanie w architekturze przemysłowej.

Muzea i galerie kubistyczne

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat kubizmu? Odwiedź stałą ekspozycję Galerii Narodowej poświęconą sztuce XX. i XXI. wieku w Pałacu Wystaw w Pradze. Nastrój początku XX. wieku bez trudu odnajdziesz również w kubistycznej Willi Bauera w Libodřicach, gdzie mieści się Muzeum Josefa Gočára i galeria kubistycznego designu.