Jak mówi się w Republice Czeskiej? Podstawowe słownictwo i 10 rzeczy, których nie wiedziałeś o języku czeskim.
Językiem urzędowym w Republice Czeskiej jest czeski. Posługuje się nim około 10,6 miliona ludzi. Język czeski należy do języków zachodniosłowiańskich, dlatego jest podobny do języka polskiego, ale także języka rosyjskiego lub chorwackiego. Jednak najbardziej interesujące jest jego podobieństwo do języka słowackiego. Czy wiesz, że językiem czeskim władał słynny pisarz Franz Kafka? A czy wiesz, że język czeski należy do najtrudniejszych na świecie?
Pomimo tego, że zdecydowana większość ludności w Republice Czeskiej (96%) mówi po czesku, można tu usłyszeć także język słowacki, rosyjski, polski, ukraiński lub wietnamski. Są to języki najliczniejszych mniejszości narodowych w Republice Czeskiej.
Turyści najczęściej porozumiewają się po angielsku, ale także po niemiecku i rosyjsku.
Osoby niesłyszące najłatwiej porozumiewają się włoskim lub austriackim językiem migowym. To języki najbardziej podobne do czeskiego języka migowego.
Cześć = Ahoj [aɦɔj]
Dzień dobry = Dobrý den [dɔbriː dɛn]
Do widzenia = Na shledanou [na sɦlɛdanɔʊ̯]
Dziękuję = Děkuji [Djɛkʊjɪ]
Nie ma za co = Není za co [Nɛɲiː za tsɔ]
Piwo = Pivo [Pɪvɔ]
Jeszcze jedno = Ještě jedno [Jɛʃcɛ jɛdnɔ]
Pomimo tego, że zdecydowana większość ludności w Republice Czeskiej (96%) mówi po czesku, można tu usłyszeć także język słowacki, rosyjski, polski, ukraiński lub wietnamski. Są to języki najliczniejszych mniejszości narodowych w Republice Czeskiej.
Turyści najczęściej porozumiewają się po angielsku, ale także po niemiecku i rosyjsku.
Osoby niesłyszące najłatwiej porozumiewają się włoskim lub austriackim językiem migowym. To języki najbardziej podobne do czeskiego języka migowego.
10 rzeczy, których (być może) nie wiedziałeś o języku czeskim
- Choć język czeski nie jest powszechnie używanym językiem, cały świat zna słowo, które pochodzi z tego języka... robot! Po raz pierwszy wykorzystał je w swoim dramacie czeski pisarz Karel Čapek R. U. R., a wymyślił je jego brat Josef Čapek.
- Język czeski należy do najbardziej skomplikowanych języków na świecie. Sklasyfikowali go w ten sposób naukowcy Instytutu Językowego amerykańskiego Ministerstwa Obrony. Podobnie jak fiński, rosyjski, bengalski lub tajski.
- Czeskim biegle władał Franz Kafka (który pisał wprawdzie po niemiecku), mieszkał bowiem w Pradze. Jest to również język ojczysty czeskiego pisarza Milana Kundery, mieszkającego dziś we Francji, autora m.in. powieści Nieznośna lekkość bytu.
- Czy wiesz, co to jest spółgłoska drżąca dziąsłowa? To nazwa głoski „ř“. Jest ona specyficzna dla języka czeskiego, inne języki nie mają podobnego dźwięku. Dla obcokrajowców wypowiedzenie głoski „ř” jest bardzo trudne, bez ćwiczeń niemal niemożliwe. Jeśli chcesz spróbować, wydmij wargi, zaciśnij zęby, opierając czubek języka o podniebienie i stwórz wibrację. Powinieneś usłyszeć dźwięk przypominający rżenie konia lub start motocykla.
- Język czeski jest używany prawie wyłącznie na terytorium Republiki Czeskiej. Na małe wysepki języka czeskiego można natrafić w Rumunii, na Ukrainie, w USA, Kanadzie i Australii.
- Czesi potrafią wymawiać słowa, które nie zawierają żadnych samogłosek. A korzystają z nich dość często. Na przykład „prst” oznacza palec, „čtvrt” oznacza ćwierć, a „krk” to szyja.
- Pomiędzy językiem czeskim i słowackim istnieje wyjątkowy związek, naukowcy nazywają go dwujęzycznością bierną. Oznacza to, że Czesi bez większego wysiłku i nauki rozumieją słowacki, a Słowacy czeski.
- Język czeski był pod silnym wpływem języka niemieckiego. Przejawia się to w słownictwie lub nazwach miast. Te w pobliżu granicy z Niemcami mają często oprócz czeskich, także niemieckie nazwy, np. uzdrowisko Karlowe Wary jest znane jako Karlsbad, a Liberec jako Reichenberg.
- Pomimo tego, że Republika Czeska jest krajem stosunkowo małym, występuje w nim kilka znacząco różnych dialektów. Może zatem się zdarzyć, że np. w okolicach Ołomuńca spotkasz zdezorientowanych Czechów, nie rozumiejących, co mówią miejscowi mieszkańcy.
- Typową cechą języka czeskiego są małe haczyki i kreski nad literami. Te znaki wpływają na wymowę i ułatwiają pisownię. W języku czeskim nie były używane od zawsze, zapoczęła to reforma na przełomie XIV i XV wieku (skąd znaki te przywędrowały do języka polskiego). Promotorem koncepcji znaków diakrytycznych był mistrz Jan Hus, który za krytykę kościoła został spalony na stosie w Konstancji. Pomnik Jana Husa znajduje się na Rynku Staromiejskim w Pradze.
Słownik podstawowych wyrazów i zwrotów, które przydadzą Ci się w Republice Czeskiej
Cześć = Ahoj [aɦɔj]
Dzień dobry = Dobrý den [dɔbriː dɛn]
Do widzenia = Na shledanou [na sɦlɛdanɔʊ̯]
Dziękuję = Děkuji [Djɛkʊjɪ]
Nie ma za co = Není za co [Nɛɲiː za tsɔ]
Piwo = Pivo [Pɪvɔ]
Jeszcze jedno = Ještě jedno [Jɛʃcɛ jɛdnɔ]